Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο άρθρο, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει βιώσει πένθος στη ζωή του. Τον χαμό ενός αγαπημένου του προσώπου. Η απώλεια που φέρνει ο θάνατος, κρύβει μεγάλο πόνο και μια αίσθηση, πως η ζωή μας ποτέ δεν θα είναι πια όπως την ξέραμε.
Για ένα διάστημα, τίποτα δεν φαίνεται να κάνει νόημα, καθώς ο κόσμος, μας μοιάζει πλέον άχρωμος. Όλα γύρω μας διαστρεβλώνονται και χάνουν τη σημασία τους, μέσα από το πρίσμα των έντονων συναισθημάτων που συνοδεύουν το πένθος μας.
Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές όλοι χρειαζόμαστε ανθρώπους γύρω μας. Ακόμα όμως και οι φίλοι ή οι συγγενείς, στην προσπάθεια τους να βρουν κάτι να πουν για να βοηθήσουν, πολλές φορές καταλήγουν να λένε τα λάθος πράγματα που όχι απλά δεν βοηθούν αλλά απεναντίας σε ένα ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο τραυματίζουν.
Μερικές λανθασμένες φράσεις που συνήθως ακούγονται στην περίπτωση του πένθους είναι: «δεν θα έπρεπε να το βλέπεις/να νιώθεις έτσι», «θα έπρεπε ήδη να έχεις αρχίσει να το ξεπερνάς», «ξέρω ακριβώς πως νιώθεις» (ακόμα και αν έχει περάσει κάποιος αντίστοιχη απώλεια δεν μπορεί να ξέρει πως ακριβώς νιώθει το άτομο που έχει απέναντι του), «έλα μωρέ θα το ξεπεράσεις», «πάντως μια χαρά φαίνεσαι», «είσαι δυνατός/ή εσύ», «έτσι το ήθελε ο Θεός», «έλα πως κάνεις έτσι, η ζωή συνεχίζεται» …
Το σημαντικό για αυτόν που βιώνει την απώλεια που επιφέρει ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, είναι να νιώσει ότι αυτός που βρίσκεται δίπλα του, τον ακούει και τον καταλαβαίνει. Ότι σε ένα επίπεδο κατανοεί το βάθος του πόνου και της απελπισίας του. Ότι είναι πρόθυμος να ακούσει αυτό που έχει να πει. Κοινώς, χρειάζεται να νιώσει πως δεν είναι μόνος. Ταυτόχρονα, όμως, χρειάζεται και ο χώρος για να έρθει σε επαφή με τον εαυτό του και τα συναισθήματα του. Η διακριτικότητα είναι απαραίτητη, λοιπόν.
Οι παρακάτω φράσεις με τον ανοιχτό τρόπο που διατυπώνονται μεταφέρουν στον πενθούντα με έναν έμμεσο τρόπο ακριβώς τα παραπάνω:
- Μίλα μου για αυτό που σου συμβαίνει, πες μου πώς νιώθεις
- Δεν ξέρω τί να σου πω για να σε παρηγορήσω, αλλά θέλω να ξέρεις ότι νοιάζομαι για εσένα και είμαι εδώ για ότι και αν χρειαστείς
- Πες μου αν μπορώ να κάνω κάτι για εσένα
- Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο αυτό που περνάς
- Στενοχωριέμαι που σε βλέπω να πονάς
- Λυπάμαι…
Για ένα διάστημα, είναι φυσιολογικό για το άτομο που πενθεί, καθημερινές μεγάλες ή μικρές υποχρεώσεις να μοιάζουν δυσβάσταχτες. Πολύ σημαντική είναι, λοιπόν, και η πρακτική βοήθεια που μπορεί να χρειαστεί να δοθεί, πέρα από την όποια συναισθηματική στήριξη.
Είναι σημαντικό, επίσης, να κρατήσουμε στον νου μας, πως κάποιος που βίωσε την απώλεια ενός αγαπημένου του προσώπου, χρειάζεται στήριξη και μετά τις πρώτες ημέρες του συμβάντος. Γιατί η συναισθηματική φόρτιση από το σοκ της απώλειας μπορεί να είναι πιο έντονη τις πρώτες εκείνες ημέρες, σίγουρα, όμως, η ανάγκη του ατόμου για συμπαράσταση, δεν σταματά εκεί.
Το πένθος είναι μια διαδικασία επίπονη και μπορεί να διαρκέσει πολύ καιρό ανάλογα τη φύση της απώλειας. Για αυτό, καλό είναι να θυμόμαστε που και που, να ρωτάμε το άτομο που το βίωσε και συνεχίζει να το βιώνει, ένα «πώς είσαι;»
Συμβουλευτική Ψυχολόγος MSc
Ψυχοθεραπεύτρια
Καλαμάτα
Δείτε επίσης:
Η απώλεια και τα στάδια του πένθους
