Τατουάζ…

Η ονομασία του τατουάζ προέρχεται από τις Πολυνησιακές διαλέκτους. Στην γλώσσα της Ταϊτή και της Σαμόα, «τατάου» σημαίνει συνήθεια. Οι φυλές αυτές έκαναν τατουάζ στο σώμα τους κατά τη διάρκεια τελετών μύησης. Χάραζαν το σώμα τους και έτριβαν κάρβουνα μέσα στις τομές, με αποτέλεσμα μετά τη θεραπεία τους, τα αδιάλυτα μόρια του κάρβουνου να παραμένουν μέσα στο δέρμα. Οι παλαιστές και οι μονομάχοι στην αρχαιότητα έφεραν τατουάζ σε ένδειξη αδελφοσύνης. Πολλές φυλές το χρησιμοποιούσαν σαν ένδειξη πένθους, ενώ σε άλλες υποδήλωναν τη κοινωνική τους θέση και το αξίωμα.

Άλλη εκδοχή λέει ότι το τατού πήρε το όνομά του από τον ήχο που έκαναν τα εργαλεία πάνω στο δέρμα και το διαρκές «τα, τα, τα» που ακουγόταν στη διάρκεια του χτυπήματος, αφού οι εκεί τεχνίτες χτυπούσαν κυριολεκτικά με τα παραδοσιακά τους εργαλεία το χρώμα πάνω στο δέρμα. Οι ναυτικοί του 18ου αιώνα έφεραν στην Ευρώπη τη λέξη «τατάου», η οποία σιγά σιγά μετατράπηκε στο αγγλικό «tattoo» και το γαλλικό «tatouage». Ο αντίστοιχος όρος στα ελληνικά είναι «δερματοστιξία».

Η δερματοστιξία, λοιπόν, είναι σίγουρα τέχνη και έκφραση, αλλά και μια πολυσυζητημένη συνήθεια, που έχει τόσο οπαδούς όσο και κατακριτές.

Μέχρι και το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, το τατουάζ έγινε συνώνυμο του στίγματος και ταυτιζόταν με περιθωριακές ομάδες, όπως ναυτικούς, κατάδικους κλπ.

Τα τελευταία 30 χρόνια άρχισε σταδιακά να μειώνεται η προκατάληψη γύρω από το τατουάζ. Σήμερα, πλέον, έχει απενοχοποιηθεί από το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, αποτελώντας πλέον μέρος της δυτικής κουλτούρας και κοινωνίας, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους: Μόδα, αισθητική, καλλωπισμός, ομαδοποίηση, περιθωριοποίηση, αναφορά σε αγαπημένα πρόσωπα, θαυμασμός σε κάποια άλλα, ερωτισμός αφού κυρίως οι γυναίκες το θεωρούν σέξι, σημάδι δύναμης για τους άντρες, όλα αυτά συνυπάρχουν χωρίς πρόβλημα και το τατουάζ είναι πλέον διαταξικό φαινόμενο σε ολόκληρο τον κόσμο. 

Το  τατουάζ έχει γίνει πια μόδα και η θέασή του δεν αποτελεί πια ούτε ασυνήθιστο ούτε απορριπτέο στοιχείο.

Υπάρχουν βέβαια πολλοί που αντιμετωπίζουν αρνητικά τη νέα αυτή μόδα. Όχι τόσο γιατί παραπέμπει σε μια περιθωριοποιημένη ομάδα ατόμων, όσο γιατί είναι κάτι που σημαδεύει το σώμα σου μόνιμα και υπάρχει η πιθανότητα μετά από καιρό να το μετανιώσεις. Πολλές φορές τα αρνητικά σχόλια αφορούν στο τατουάζ και το επάγγελμα που κάνει ο καθένας, καθώς αποτελεί κατά κάποιο τρόπο θέμα taboo για συγκεκριμένα επαγγέλματα. Αρκετοί είναι και εκείνοι που καταφέρονται εναντίον των τατουάζ γιατί πλέον δεν αποτελεί τρόπο έκφρασης, αλλά επιταγή της μόδας που την ακολουθούν τυφλά όλοι.

Ας δούμε τι γίνεται και στην πόλη μας.

Για να μάθουμε για το τατουάζ και την απήχηση που έχει στην Καλαμάτα, μιλήσαμε με ένα νέο παιδί από την πόλη μας, τον “Raven”,  που ασχολείται με την τέχνη του τατουάζ.

Πρώτα πρώτα, μας είπε πως κάποιος που αποφασίζει να κάνει τατουάζ πρέπει να είναι σίγουρος για το τι θέλει να κάνει. Είναι καλύτερο να έχει βρει το σχέδιο, να έχει κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό του και να μην ψάχνει εκείνη τη στιγμή επιλέγοντας κάτι που ίσως μετανιώσει πολύ γρήγορα.

Μας ανέφερε πως στην Καλαμάτα υπάρχουν πάρα πολλά άτομα που έχουν κάνει τατουάζ, αλλά πιστεύει ότι δεν έχει γίνει ακόμα μόδα. Υπάρχουν πολλοί που το σκέφτονται ακόμα. Πλέον το τατουάζ είναι κάτι που το βλέπει κανείς στην καθημερινότητά του, το έχει συνηθίσει και αρχίζει να το σκέφτεται. Δε συνδυάζεται πλέον, από τους περισσότερους, με περιθωριοποιημένες ομάδες. Μόδα θα είναι, όμως, όταν θα έχει όλος ο κόσμος. Σε λίγο καιρό θα έχει γίνει μόδα.

Όσον αφορά στις προτιμήσεις στα τατουάζ, ο “Raven” μας εξήγησε πως οι προτιμήσεις ποικίλουν, όπως είναι φυσικό, ανάλογα με τα γούστα. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποια σχέδια που προτιμώνται κατά κόρον, όπως τα ονόματα αγαπημένων προσώπων, τα αστεράκια, το σήμα του άπειρου, η άγκυρα, το φτερό με τα πουλιά…

Παρ’ ότι οι περισσότεροι μπορεί να πιστεύουν πως το τατουάζ το προτιμούν κυρίως μικρές ηλικίες, ο “Raven” μας μίλησε για πολλούς πελάτες που είχε 40-60 ετών!! Μάλιστα, όσο πιο μεγάλος είναι σε ηλικία κάποιος τόσο σε πιο εμφανές σημείο επιλέγει να κάνει τατουάζ, όπως έχει διαπιστώσει από τις δουλειές του μέχρι τώρα. Είναι κάτι που το θέλει καιρό και έχει κατασταλάξει μέσα του, γι’ αυτό και δεν κολλάει να κάνει τατουάζ παρ’ ότι είναι πιο μεγάλος σε ηλικία. Βέβαια, μερικές φορές το σημείο που κάνει κάποιος τατουάζ εξαρτάται και από τη δουλειά του, αλλά και από τη σημασία του τατουάζ για τον ίδιο –και πόσο θέλει να το δείχνει ή είναι κάτι προσωπικό.

Στη συνέχεια επισημαίνει πως ακόμα δεν έχει αναπτυχθεί μια κουλτούρα γύρω από το τατουάζ στην Καλαμάτα. Συνήθως αποφασίζει κάποιος να κάνει τατουάζ, αφού δει κάποιο ωραίο σχέδιο στο δρόμο ή σε φίλο του, ενώ πολλές φορές θέλει ακόμα και το ίδιο σχέδιο ακριβώς που είδε και του άρεσε.

«Και αυτό που λένε αρκετοί κάνω ένα τατουάζ που σημαίνει κάτι για μένα, αυτό είναι αλήθεια κάποιες φορές, αλλά περισσότερο είναι μια δικαιολογία για να κάνουμε τατουάζ. Οτιδήποτε σου αρέσει μπορείς να του δώσεις μετά κάποιο νόημα, δε χρειάζεται να το κάνεις απλά γιατί έχει αυτό το συμβολισμό.

Το τατουάζ θέλει ψάξιμο και υπομονή για να γίνει στο κατάλληλο σημείο, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Και το θέμα είναι να κρίνουν με βάση τις δουλειές του κάθε καλλιτέχνη και όχι να επιλέγουν τον γνωστό του γνωστού. Πολύ βασικό είναι επίσης να καταλάβει ο κόσμος ότι ένα καλό τατουάζ είναι λογικό να πληρωθεί. Μια καλή δουλειά αντικειμενικά θα πληρωθεί καλά, μην κυνηγάνε τα φθηνά γιατί μπορεί να μην είναι ποιοτικά.

Άλλωστε είναι κάτι που θα το έχεις πάνω σου μια ολόκληρη ζωή. Πρέπει να είσαι σίγουρος για το σχέδιο και για τον καλλιτέχνη που θα κάνει την καλύτερη δυνατή δουλειά», πρόσθεσε.

Όσον αφορά στην υγιεινή, ο “Raven” μας είπε πως οι βελόνες πρέπει να είναι μιας χρήσης και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται περισσότερες φορές πρέπει να περνάνε από κλίβανο, αλλά και από άλλες διαδικασίες. Κάτω από αυτές τις συνθήκες δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Το τατουάζ είναι σαν μια γρατζουνιά, δε χρειάζεται να φοβόμαστε τα μικρόβια.

Τελικά τα τατουάζ πονάνε;

«Ο πόνος είναι κάτι σχετικό», μας αναφέρει. «Είναι πάντα ανάλογα με τον άνθρωπο, αλλά κυρίως θέμα ψυχολογίας. Αν πάει κάποιος να κάνει τατουάζ και είναι πολύ αγχωμένος και σε ένταση, θα πονέσει πολύ.

Αν πάει ήρεμος –και σε αυτό βοηθάμε και εμείς, πολλές φορές δίνουμε ακουστικά για να ακούσει ο πελάτης μας μουσική, περιοδικά ή του πιάνουμε κουβέντα για να ξεχαστεί και να χαλαρώσει- δε θα πονέσει καθόλου. Ίσως νιώσει κάποια ενόχληση, αλλά όχι πόνο. Αυτοί οι μύθοι για τον πόνο έχουν δημιουργηθεί γιατί είναι το μόνο με το οποίο μπορούν να τρομάξουν και να αποτρέψουν τον κόσμο.

Αν έπρεπε να αναφέρω κάποιο σημείο που έχουμε παρατηρήσει ότι ενοχλεί περισσότερο, θα ανέφερα τις κλειδώσεις».

Ο “Raven”, μιλώντας για τον ίδιο, μας είπε πως από μικρός ασχολιόταν με τη ζωγραφική και μεγαλώνοντας πήγε στην «Καλών Τεχνών». Δεν ήταν όμως κάτι που τον τράβηξε και άρχισε να εργάζεται σε διάφορα studios, μαθαίνοντας και την τέχνη του τατουάζ. Αργότερα δούλεψε σε studios ως επαγγελματίας. Μας εξομολογήθηκε ότι αυτό που κάνει είναι κάτι που τον γεμίζει. Του αρέσει η τέχνη του τατουάζ, του αρέσει να ζωγραφίζει, να έρχεται σε επαφή με τον κόσμο και να προσπαθεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους.

Το τατουάζ εντοπίζεται ως πρακτική σε αρχαίους πολιτισμούς και φυλετικές κοινωνίες σε όλον τον κόσμο. Αυτό που αποτελεί, ίσως, σημάδι της εποχής είναι η συχνότητα με την οποία πλέον συναντούμε αυτές τις πρακτικές, καθώς και η υιοθέτησή τους από ετερόκλητες μεταξύ τους ηλικιακές και κοινωνικές ομάδες.

Όπως και να έχει, το τατουάζ αποτελεί έναν τρόπο έκφρασης, μια αισθητική παρέμβαση, ένα μέσο επικοινωνίας και όπως έχει συμβεί και με πολλά άλλα φαινόμενα ενώ κάποτε αποτελούσε καινοτομία πλέον έχει γίνει και στοιχείο της μόδας.

Εμείς δεν μπορούμε να κρίνουμε αν κάποιος πρέπει η όχι να κάνει τατουάζ. Μπορούμε απλά να αναρωτηθούμε για τα κριτήρια που χρησιμοποιούμε προκειμένου να αποδεχτούμε ή να απορρίψουμε τους άλλους με βάση χαρακτηριστικά της εξωτερικής τους εμφάνισης, αλλά και για το πόσο πρέπει να επιλέγουμε κάτι μόνο και μόνο επειδή έχει γίνει μόδα.

Δείτε επίσης –> Σκιτσοφρενής: «Η τέχνη όταν βγει στον δρόμο μπορεί να γιατρέψει»

Ελλαδικό
Χαρά Κουλοπούλου
Η Χαρά Κουλοπούλου είναι πτυχιούχος παιδαγωγός με ειδίκευση στην ειδική αγωγή. Έχει δημοσιεύσει για το Kalamata IN πολλά άρθρα ποικίλης θεματολογίας.