Η “Ηλέκτρα” του Ευριπίδη, τραγωδία που αποτελεί μία σπουδή πάνω στις έννοιες της εκδίκησης, της μεταμέλειας και της Δικαιοσύνης, παρουσιάζεται την Παρασκευή, 7 Αυγούστου, στο κάστρο της Καλαμάτας. Ο καλαματιανός ηθοποιός, Θανάσης Κουρλαμπάς, ο Ορέστης της “Ηλέκτρας”, μας μίλησε για την παράσταση, για τον ρόλο που ερμηνεύει και, φυσικά, δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί στον τόπο του, την Καλαμάτα…

Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση… τι πραγματεύεται η «Ηλέκτρα» του Ευριπίδη;

Την αρχέγονη και βαθιά ριζωμένη ανάγκη του ανθρώπου για δικαιοσύνη. Την αναζήτηση ενός “ισοζυγίου” ανάμεσα στην πράξη και στο κόστος της. Η Κλυταιμνήστρα με δόλο φόνευσε τον Αγαμέμνονα τον σύζυγό της και αρχηγό των Αχαιών στην Τροία. Για να εκδικηθεί με τη σειρά της τη θυσία της κόρης της της Ιφιγένειας; για να ζήσει τον έρωτά της με τον εραστή της τον Αίγισθο; για την εξουσία; δεν έχει σημασία. Πρέπει να πληρώσει κι αυτή και ο Αίγισθος το τίμημα. Πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη. Ο Απόλλων δίνει χρησμό στον Ορέστη να σκοτώσει τους φονιάδες του πατέρα του. Συναντά την Ηλέκτρα βυθισμένη στην οδύνη για το χαμό του Αγαμέμνονα που τον λατρεύει στα όρια του έρωτα (σύνδρομο Ηλέκτρας!) και μαζί εκτελούν το προαποφασισμένο από την κοινή τους μοίρα σχέδιο.

Ο ρόλος που ερμηνεύετε είναι αυτός του Ορέστη. Τι άνθρωπος είναι; Σκιαγραφήστε μας τον χαρακτήρα του, τον ψυχισμό του…

Σκεφτείτε ένα μικρό αγόρι, γιό του μεγάλου ηγεμόνα του θρυλικού Άργους, ηγέτη της επίσης θρυλικής στρατιάς των Αχαιών κατά της Τροίας Αγαμέμνονα, να τον φυγαδεύει ο παιδαγωγός του κρυφά στην Φωκίδα τη νύχτα που η ίδια η μητέρα του σκοτώνει με τον εραστή της τον θρύλο-πατέρα του. Σκεφτείτε τον να μεγαλώνει και να αντρώνεται με την σκέψη κλειδωμένη στην εκδίκηση και να προσπαθεί να ξεφύγει – περιπλανώμενος φυγάς- από τους πληρωμένους δολοφόνους του Αιγίσθου. Ακολουθεί ο χρησμός του Φοίβου που τον καλεί να φονεύσει τους φονιάδες του πατέρα του και ο κρυφός γυρισμός του με το φίλο του Πυλάδη στο Άργος. Συναντά την αδελφή του και μαζί με το παιδαγωγό καταστρώνουν και εκτελούν το σχέδιο και την αδιανόητη πράξη της μητροκτονίας. Μιλάμε για έναν ψυχισμό που υπό το βάρος όλων αυτών βρίσκεται διαρκώς στα όρια της κατάρρευσης. Είναι ένας διαλυμένος ψυχισμός. Ένα τεράστιο “γιατί εγώ” κυνηγά και βασανίζει κι αυτόν και την πολυτάραχη Ηλέκτρα.

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που συναντάμε στους ήρωες του Ευριπίδη είναι ο εσωτερικός διχασμός τους. Ο Ορέστης είναι ένας ήρωας με διλήμματα; 

Θα έλεγα πως είναι από τους πλέον “διλημματικούς” χαρακτήρες της αρχαίας δραματουργίας. Με την εμφάνισή του στη σκηνή, με τις πρώτες του κουβέντες στον σύντροφό του τον Πυλάδη, κουβαλάει τον διχασμό του, την αγωνία του για το αν θα καταφέρει -και αν πρέπει να καταφέρει- να φέρει εις πέρας την πράξη για την οποία μεγάλωσε, την πράξη που του επιβάλει ο χρησμός, την πράξη την οποία του φορτώνει πιεστικά -σχεδόν αφόρητα- η Ηλέκτρα. Ο Ορέστης είναι ένα χέρι που οπλισμένο και σπρωγμένο από όλους αυτούς θα προχωρήσει τελικά στη μοιραία για αυτόν πράξη. Να “μπήξει το μαχαίρι στα στήθη που τον θήλασαν” ώστε να εκδικηθεί για τον πατέρα του. Αυτό θα είναι και το τέλος της περιπέτεια τους. Άλλωστε όπως λέει στα δύο αδέλφια στο τέλος ο από μηχανής θεός ο Κάστορας: “Σας δένουν πράξεις κοινές, τύχες κοινές και μια κοινή προγονική κατάρα. Αυτά σας ρήμαξαν.”

Εσείς έχετε νιώσει ποτέ την ανάγκη της εκδίκησης; Και, αν ναι, μετανιώσατε για αυτό;

Ο καθένας μας πιστεύω πως έχει τις στιγμές-ρωγμές στη ζωή του και στην πορεία της  σχέσης του με τους άλλους. Όταν αισθανόμαστε μεγεθυμένα έως και ακραία συναισθήματα όπως αδικία, θυμό, ακύρωση ή όταν μας πλήττουν σε κάποιο επίπεδο είναι φαίνεται στη φύση του ανθρώπου να βιώνει αισθήματα αντεκδίκησης. Σε μικρό βαθμό έχω νοιώσει την ανάγκη να “ισοφαρίσω” αλλά τελικά δεν προχώρησα πότε στην πράξη. Από φύση μου είμαι ευγενικός, ήπιος και συγχωρώ μάλλον εύκολα.

Γνωρίζουμε ότι είστε από την Καλαμάτα. Πέρα από την καταγωγή, σας συνδέει κάτι με τον συγκεκριμένο τόπο;

Φυσικά! Το σημαντικότερο κομμάτι της ζωής μου: η εφηβεία μου και οι 2 αδελφικοί μου φίλοι! Αναμνήσεις! Καθώς και η αυτονόητη αίσθηση ότι είναι ο τόπος που γεννήθηκα, ο τόπος μου. Όποτε κατεβαίνω νοιώθω πως δεν έφυγα.

Τι είναι αυτό, σύμφωνα με την άποψή σας, που χαρακτηρίζει αυτήν την πόλη;

Η Καλαμάτα μας έχει ένα υπέροχο, μοναδικό φυσικό κάλλος. Οι θάλασσές της, η παραλία της, το κάστρο, το Καλάθι, οι κοντινοί πανέμορφοι προορισμοί, τόσα να δεις και τόσα να κάνεις. Έχω ζήσει τη μισή μου ζωή εδώ κι όμως νοιώθω πως έχω δει ελάχιστα. Αυτό είναι για μένα -κυρίως- η Καλαμάτα.

 

Ο Θανάσης Κουρλαμπάς κατάγεται από την Καλαμάτα, είναι πτυχιούχος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών και αριστούχος της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης «ΘΕΜΕΛΙΟ» του Νίκου Βασταρδή.

Μεταξύ άλλων το πλούσιο βιογραφικό του αποτελείται από συμμετοχές σε θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές, μεταγλωττίσεις τηλεοπτικών σειρών, κινουμένων σχεδίων, κινηματογραφικών ταινιών, ντοκιμαντέρ, αποδεικνύοντας την ενεργό του δράση στον χώρο του πολιτισμού.

Ελλαδικό
Κυριακή Παπακωνσταντίνου
Η Κυριακή Παπακωνσταντίνου είναι πτυχιούχος του τμήματος Φιλολογίας Αθηνών και υποψήφια διδάκτωρ ηθικής φιλοσοφίας. Γράφει για το Kalamata IN άρθρα ποικίλης θεματολογίας.