Πολιτιστική πρωτεύουσα 2021… λέτε να τα καταφέρουμε; Στις 23 Οκτωβρίου ενδέχεται να μάθουμε ποια ελληνική πόλη θα πάρει το χρίσμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης του 2021, καθώς εκείνη την ημέρα πρέπει να κατατεθούν οι φάκελοι υποψηφιότητας όποιας ελληνικής πόλης το επιθυμεί. Ας δούμε παρακάτω αναλυτικά τα χαρακτηριστικά κάθε υποψήφιας πόλης, όπως τα βρήκαμε στο www.protevousa.gr
Ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει, εκτός από την Καλαμάτα, η Σύρος, ο Πειραιάς, η Ρόδος, η Τρίπολη, ο Βόλος, η Ξάνθη, η Καβάλα, τα Ιωάννινα, το Ναύπλιο, η Σαλαμίνα και πρόσφατα η Ελευσίνα και το Μεσολόγγι, ενώ οι συζητήσεις για τις υποψηφιότητες της Λακωνίας (Σπάρτη – Μυστρά – Μάνη) και Λάρισας φαίνεται να μην προχωρούν. Περισσότερες πιθανότητες λαμβάνουν 3 πόλεις: ο Πειραιάς, η Σύρος και η Καλαμάτα. Τέλος, μέχρι αυτή τη στιγμή επίσημα λογότυπα/σήματα έχουν σχεδιάσει και δώσει στη δημοσιότητα η Σύρος, η Καλαμάτα, η Τρίπολη και η Σαλαμίνα.
Ας δούμε, λοιπόν, παρακάτω αναλυτικά όλες τις υποψήφιες πόλεις, καθώς και τα δυνατά και αδύνατα σημεία της καθεμίας:
Καλαμάτα
Το 2021 η Χώρα θα γιορτάσει τα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, η οποία ξεκίνησε στις 23 Μαρτίου του 1821 από την Καλαμάτα. Ιδιαίτερη σημασία έχουν, επίσης, η δυνατή πολιτιστική παρουσία της πόλης επί δεκαετίες, η διοργάνωση διεθνούς εμβέλειας πολιτιστικών εκδηλώσεων με κορυφαίο το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού, η άριστη προσβασιμότητα με αυτοκινητόδρομο, αεροδρόμιο, λιμάνι, μαρίνα και υδατοδρόμιο ενώ το 2021 θα είναι έτοιμος και ο δρόμος Καλαμάτας-Ριζόμυλου, που θα ενοποιεί όλες τις ξενοδοχειακές μονάδες στο βόρειο τμήμα της παραλίας του Μεσσηνιακού κόλπου. Πλεονεκτήματα θεωρούνται ακόμη, οι υποδομές εκδηλώσεων με κορωνίδα το Μέγαρο Χορού και οι υποδομές υποδοχής των επισκεπτών.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα : Η φημολογούμενη οικονομική ενίσχυση της πόλης από τον ξενοδοχειακό όμιλο του Costa Navarino. Η συνεργασία με τη γερμανική εταιρεία «Kulturexperten Dr. Scheytt GmbH”, αυτή δηλαδή που είχε αξιολογήσει τη Σύρο ως την καταλληλότερη πόλη για να ανακηρυχθεί Πολιτιστική Πρωτεύουσα! Επίσης, ήδη επέλεξε καλλιτεχνική διευθύντρια, την λογοτέχνιδα/σκηνοθέτη κα Ελένη Πέγκα, η οποία εδώ και καιρό έχει αναλάβει καθήκοντα.
Τα μειονεκτήματα: Αποδυνάμωση της υποψηφιότητας λόγω του ανταγωνισμού με άλλες πελοποννησιακές πόλεις όπως το Ναύπλιο και η Τρίπολη, σε πολιτιστική παραγωγή υπολείπεται του Πειραιά, της Σύρου και της Ρόδου, ενώ βλέπουμε ότι βασίζεται πολύ στο ότι από εκεί ξεκίνησε η Ελληνική Εθνεγερσία του 1821. Θεωρούμε ότι αυτό το στοιχείο δεν πολυενδιαφέρει τους λοιπούς Ευρωπαίους. Ένα στοιχείο εν κατακλείδι που μπορεί να παίξει μέγιστο αρνητικό ρόλο είναι ότι η τελευταία ελληνική πολιτιστική πρωτεύουσα, η Πάτρα, ανήκει στην ίδια περιφέρεια. Λίγο δύσκολο να ξαναεπιλεχθεί τόσο σύντομα από την ίδια γεωγραφική περιοχή άλλη πόλη.
Σύρος
Η πρωτεύουσα των Κυκλάδων και του Νοτίου Αιγαίου στηρίζεται στον πανάρχαιο κυκλαδικό πολιτισμό, στη βιομηχανική της ιστορία, στη λαϊκή της παράδοση, στο μοναδικό χαρακτηριστικό της νησιωτικότητας και της ιδιότητας της ως πρωτεύουσας ενός συμπλέγματος νησιών, αλλά και στο πολύ υψηλό πολιτιστικό επίπεδο καθώς κάθε χρονιά διοργανώνονται πολλές και μεγάλες πολιτιστικές εκδηλώσεις με κορυφαίες το Διεθνές Φεστιβάλ Αιγαίου, το Φεστιβάλ Κλασσικής Μουσικής Κυκλάδων και το AnimaSyros. Την εκπληκτική αρχιτεκτονική της Σύρου και ιδιαίτερα της νεοκλασικής Ερμούπολης και της μεσαιωνικής Άνω Σύρου. Την αρμονική συνύπαρξη των δύο θρησκευτικών δογμάτων στο νησί. Τον συνδυασμό της μεγάλης παράδοσης του ρεμπέτικου, λόγω Μάρκου Βαμβακάρη , με την μουσική του Αιγαίου. Την ύπαρξη στη Σύρο σημαντικών πολιτιστικών υποδομών. Το θέατρο Απόλλων, το οποίο φιλοξενεί ήδη διεθνείς εκδηλώσεις και αποτελεί μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου. Τη νεώτερη ιστορία του νησιού και τη συμβολή του στην σύσταση και εδραίωση του νεότερου ελληνικού κράτους. Τη γειτνίαση με το νησί της Δήλου, στο οποίο μπορούν επίσης να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις. Τέλος, η ύπαρξη ήδη δεκάδων εθελοντών.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα : Η πρόταση που έγινε να λειτουργήσει η νησιωτικότητα και η χρονιά της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας να μοιραστεί και στα υπόλοιπα Κυκλαδονήσια. Υπό αυτή την έννοια, η ύπαρξη του ιερότερου νησιού της Ελλάδος (Τήνος), της ναυαρχίδας του ελληνικού τουρισμού και διασκέδασης (Μύκονος) και του ομορφότερου νησιού στον κόσμο (Σαντορίνη) ανάμεσα σε αυτά, ενισχύουν την υποψηφιότητα της Σύρου σημαντικότατα.
Τα μειονεκτήματα: Η νησιωτικότητα που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πλεονέκτημα, αν δεν γίνει σωστή μελέτη και διαχείριση, μπορεί να τινάξει τον όλο θεσμό στον αέρα. Όχι μόνο λόγω της γνωστής παροιμίας “Όπου λαλούν πολλοί κοκόροι, αργεί να ξημερώσει” και των ιδιαίτερων τοπικών χαρακτηριστικών, αλλά και του τοπικισμού που υπάρχει δυστυχώς, αλλά κυρίως της φτωχής κι ελλιπέστατης συγκοινωνίας μεταξύ των νησιών και φυσικά με τον Πειραιά, το Λαύριο και τη Ραφήνα, είναι παράγοντες που αν βάσιμα, με στοιχεία και αποδείξεις, δεν επιλυθούν μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο, τότε η Σύρος δεν χρειάζεται καν να καταθέσει φάκελο διότι θα είναι καταδικασμένος. Ένα δεύτερο μειονέκτημα (και γι΄ αυτό φέρει ακέραια την ευθύνη η ηγεσία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) είναι το ότι θα πρέπει να ανταγωνιστεί μια έτερη νησιωτική πόλη της ίδιας περιφέρειας με πολύ δυνατά χαρακτηριστικά, αυτή της Ρόδου.
Πειραιάς
Το 2021 συμπληρώνονται 2.500 χρόνια από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, την οποία για τον λόγο αυτό προτείνει ως «πολιτιστική συμπρωτεύουσα». Αναμφισβήτητα είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας και μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές πύλες της Ευρώπης, ενώ στα συν του είναι η ύπαρξη του ανακαινισμένου Δημοτικού Θεάτρου και οι τεράστιες (συγκριτικά προς τις υπόλοιπες πόλεις) υποδομές φιλοξενίας, μετακίνησης και διοργάνωσης εκδηλώσεων.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Πέραν του πλήρους φακέλου, ο Πειραιάς έχει και πολιτική υποστήριξη, με τον πρώην υπουργό Παιδείας Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο να αποκαλύπτει πριν λίγους μήνες δημοσίως ότι είχε ενημερώσει τον τότε πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά για το θέμα και ότι για την κατάρτιση του φακέλου θα βοηθήσει το υπουργείο Πολιτισμού. Τη στήριξη του έχει εκφράσει, επίσης, και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος.
Τα μειονεκτήματα: Η δηλωμένη πολιτική στήριξη όχι μόνο δεν βοηθά μια πόλη, αντιθέτως συνήθως της “γυρίζει μπούμερανγκ”, καθώς η επιλογή δεν ορίζεται με πολιτικά κριτήρια. Επιπλέον, το γεγονός ότι ο Πειραιάς αποτελεί την 4η μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας συν του ότι είναι τόσο στενά δεμένη με την Αθήνα κι έχοντας ως δεδομένο ότι η πολιτική της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια είναι να αναδεικνύει μικρότερες πόλεις μη κορεσμένες, συνιστά μειονέκτημα πρώτου μεγέθους. Τέλος, είναι κακό που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί (τελικά λόγω μεγέθους το πετυχαίνει) ιστορικό γεγονός που δικαιωματικά μπορεί (και το κάνει) να επικαλεστεί ανταγωνίστρια πόλη, αυτή της Σαλαμίνας.
Καβάλα
Η πόλη αυτή της Ανατολικής Μακεδονίας προτάσσει το Φεστιβάλ Φιλίππων-Θάσου, έναν πολιτισμικό θεσμό πανελλαδικής εμβέλειας και το αρχαιοελληνικό και ρωμαϊκό παρελθόν της περιοχής. Επίσης, το αναπτυσσόμενο εμπορικό της λιμάνι.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Η πόλη της Καβάλας “παίζει” πλέον πολύ δυνατά στον παγκόσμιο χάρτη προορισμών κρουαζιέρας.
Τα μειονεκτήματα: Εκτός του ότι δεν υπάρχει κάποια νεώτερη εξέλιξη, η Καβάλα δύσκολα θα έχει κάποια τύχη καθώς η περιφέρεια της Μακεδονίας ήδη μετρά μια Πολιτιστική Πρωτεύουσα (Θεσσαλονίκη 1997) και μια Πρωτεύουσα Νέων (Θεσσαλονίκη 2014).
Ξάνθη
Η δυτικότερη πόλη της Θράκης βασίζεται στην καπνική ιστορία της, στην αρχιτεκτονική της και στην ύπαρξη της Παλιάς Πόλης, αλλά και στο αρχαιοελληνικό παρελθόν της περιοχής. Ατού επίσης είναι ότι διοργανώνει επιτυχημένα εδώ και πολλά χρόνια το 2ο μεγαλύτερο καρναβάλι της Ελλάδας και τις Γιορτές Παλιάς Πόλης.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Το ότι κατοικούν σε αυτή δεκάδες χιλιάδες μουσουλμάνων ίσως αποτελέσει στοιχείο επιλογής για μια Ευρώπη που είναι ανοιχτή κι ευαίσθητη στο να αναδεικνύει τη χρησιμότητα συνύπαρξης διαφορετικών πολιτισμών, θρησκειών, λαών κλπ
Τα μειονεκτήματα: Η Ξάνθη είναι φοιτητούπολη, αλλά δεν είναι τουριστικός προορισμός. Υπό αυτή την έννοια υπολείπεται σε υποδομές φιλοξενίας. Επίσης δεν φαίνεται οι τοπικοί παράγοντες να προχωρούν τη διαδικασία. Όλες της οι δράσεις στηρίζονται στο παρελθόν της περιοχής. Ουδέν λόγος ή σχεδιασμός για το μέλλον.
Ιωάννινα
Η συμβολή των Ιωαννίνων στην πνευματική αναγέννηση της νεώτερης Ελλάδας είναι γνωστή για αυτό και η πόλη αυτή φέρει τον τιμητικό τίτλο “Πόλη των γραμμάτων και τεχνών”. Τα Ιωάννινα επίσης προτάσσουν αρχιτεκτονική και πλήθος μουσείων, όπως επίσης κι ένα από τα καλύτερα Πανεπιστήμια της Ευρώπης. Συνύπαρξη με την Πίνδο και τα Ζαγοροχώρια. Το 2004 ήταν μια από τις Ολυμπιακές πόλεις.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Ως η πρωτεύουσα της φτωχότερης Περιφέρειας της Ευρώπης, της Ηπείρου, έχει άλλο ένα συν καθώς ένα ζητούμενο της ευρωπαϊκής επιτροπής είναι το χρίσμα να συμβάλλει στην δημιουργική αλλαγή και βελτίωση της εκάστοτε πόλης και σε άλλους τομείς πλην του πολιτιστικού όπως του οικονομικού, υποδομών, κοινωνικού κλπ.
Τα μειονεκτήματα: Ο δήμος Ιωαννιτών αποφάσισε να μπει στο «κυνήγι» της πολιτιστικής πρωτεύουσας στις αρχές του περασμένου φθινοπώρου, με τον δήμαρχο Θωμά Μπέγκα να έχει την πολιτική στήριξη του πρώην πια Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια και του πρώην πια υπουργού Πολιτισμού Κώστα Τασούλα. Θυμηθείτε τι σημαίνει πολιτική στήριξη για αυτό τον θεσμό. Επίσης, τα Ιωάννινα είναι πολύ πίσω στις διαδικασίες. Έξι μήνες δεν είναι αρκετοί για να παρουσιάσεις έναν δυνατό φάκελο.
Βόλος
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια της Ελλάδας, η πατρίδα των Κενταύρων και η αφετηρία της Αργοναυτικής Εκστρατείας. Συνύπαρξη με το Πήλιο, πολύ καλές υποδομές φιλοξενίας κι εκδηλώσεων, ενώ υπήρξε και αυτή Ολυμπιακή πόλη. Ο τέως δήμαρχος Βόλου, Πάνος Σκοτινιώτης, είχε δηλώσει « η δυνατότητα να συμμετέχει όχι μόνο ο Δήμος Βόλου άλλα και η ευρύτερη περιοχή της Μαγνησίας, οι παραδόσεις, η εμπειρία, η φυσική θέση της πόλης, οι υποδομές και κυρίως η αναπτυσσόμενη διάθεση για ανανέωση και ανατροπές πέραν των συχνά ανακυκλούμενων πολιτιστικών πρακτικών του παρελθόντος, κάνουν την ανάγκη διεκδίκησης του θεσμού ένα ουσιαστικό και δημιουργικό στόχο ουσίας.»
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Η γειτνίαση με τις Βόρειες Σποράδες και με όλο το Θεσσαλικό Κάμπο.
Τα μειονεκτήματα: Αν προλάβει η Λάρισα να καταθέσει φάκελο (προς το παρόν θεωρείται εκτός διαδικασίας, μολονότι συζητείται το θέμα εκεί) θα έχει σοβαρό πρόβλημα. Πολιτιστικά δεν έχει κάτι ιδιαίτερο να επιδείξει και στην κατάρτιση του φακέλου είναι αρκετά πίσω. Μειονέκτημα πάντως αποτελεί και η δημόσια παραδοχή δια χειλέων του νυν δημάρχου κου Μπέου ότι ο Βόλος δεν έχει πολλές ελπίδες να επιλεχθεί.
Τρίπολη
Το σημαντικότερο στοιχείο της υποψηφιότητας της, είναι η συμπλήρωση το 2021, 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, όταν η πόλη ήταν εστία του πολέμου και η πρώτη που απελευθερώθηκε. Σημαντικό ρόλο παίζει, επίσης, ότι η Αρκαδία είναι ο τόπος καταγωγής του θεού Πάνα και ότι εκεί αναφέρονται ότι διεξήχθησαν οι πρώτες εκλογές παγκοσμίως ενώ βαρύτητα δίνεται και στην έννοια του αρκαδισμού, η οποία έχει παγκόσμια απήχηση ως τρόπος ζωής.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Η γεωγραφική της θέση στο κέντρο της Πελοποννήσου και η γειτνίαση με την Αρχαία Ολυμπία.
Τα μειονεκτήματα: Έχει δύο ίδια μειονεκτήματα με την προαναφερθείσα Καλαμάτα, ανήκει δηλαδή σε περιφέρεια που έχει στο ενεργητικό της Πολιτιστική Πρωτεύουσα και δυο από τις αντίπαλες της είναι πελοποννησιακές πόλεις. Βασίζεται και αυτή στη νεώτερη Ιστορία της και συγκεκριμένα στην Ελληνική Επανάσταση, αλλά κάτι σημαντικό πολιτιστικά ή σε άλλο τομέα δεν έχει να επιδείξει.
Ναύπλιο
Η πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδας έχει κατά τη γνώμη της υπέρ της σημαντικά επιχειρήματα για την επιλογή της, όπως το ιστορικό υπόβαθρο, το προϊστορικό και βυζαντινό παρελθόν της, την αρχιτεκτονική του Ναυπλίου, την υποδομή σε υφιστάμενους ή εν δυνάμει υπαίθριους συναυλιακούς χώρους, όπως το Βουλευτικό, το Παλαμήδι, το Μπούρτζι και εν κατακλείδι ολόκληρη την παλιά πόλη.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Η γειτνίαση με την Αρχαία Επίδαυρο. Η μη επιλογή της την πρώτη φορά που συμμετείχε στη διαδικασία (είχε επιλεχθεί τότε η Θεσσαλονίκη) ίσως εκληφθεί από την επιτροπή ως <<αμάρτημα προς εξιλέωση>>. Απίθανο, αλλά ποτέ μη λες ποτέ…
Τα μειονεκτήματα: Εκτός από τα δυο ίδια μειονεκτήματα που έχουν και οι άλλες δύο πελοποννησιακές πόλεις, κατέχει το μειονέκτημα της πολύ μικρής πόλης. Βασίζεται πολύ και αυτή στην Ιστορία της ως πρώτη πρωτεύουσα της Νεώτερης Ελλάδας. Χαρακτηριστική είναι μια δήλωση του Δημάρχου Ναυπλιέων κου Κωστούρου Δημήτριου πέρσι : «Ίσως σήμερα», είπε χαρακτηριστικά, «θα ήταν η πιο κατάλληλη στιγμή για να υποστηριχθεί η ανάδειξη της δικής μας υποψηφιότητας από την Ευρώπη και μετά την Αθήνα της Μελίνας, να τιμηθεί το Ναύπλιο του Ιωάννη Καποδίστρια».
Μεσολόγγι
Η Ιερά Πόλη της Ελλάδος βασίζει την παρουσία της σε αυτό τον πολιτιστικό θεσμό στο γεγονός του κυρίαρχου ρόλου που έπαιξε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, αυτόν της πολιορκίας κι εν συνεχεία της παγκοσμίως φημισμένης ηρωικής Εξόδου. Κατά τον δήμαρχο Ν. Καραπάνο: « Η Ι.Π. Μεσολογγίου, διαθέτοντας όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά της οικουμενικής διάστασης των αξιών των οποίων πρεσβεύει, της ιστορίας και των πολιτισμικών στοιχείων που διατηρεί αλλά και της αναγνωρισιμότητάς της σε διεθνές επίπεδο. Η συνεισφορά της στην Ευρωπαϊκή Ιστορία έχει διαπιστωμένη διάσταση, ενώ το πολιτισμικό της περιεχόμενο είναι μακροπρόθεσμο και αυταπόδεικτο. Ως πόλη, έχουμε αποδείξει επανειλημμένα ότι διατηρούμε την ικανότητα της διοργάνωσης και υλοποίησης πολιτιστικών γεγονότων πολυδιάστατου και διεθνούς χαρακτήρα.»
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Η γειτνίαση με το τρίτο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Ελλάδας, την Πάτρα, που μπορεί να σταθεί επιβοηθητικά στον τομέα της φιλοξενίας.
Τα μειονεκτήματα: Άλλη μια πόλη που θα βασίσει την εκστρατεία της στο ένδοξο παρελθόν της, και μάλιστα υποκεφάλαιο ενός μεγαλύτερου που είναι η Ελληνική Επανάσταση. Έτερο μειονέκτημα, όχι μόνο το μικρό μέγεθος της πόλης, αλλά και οι μικρές δυνατότητές της σε όλους τους τομείς, με αποτέλεσμα να στηριχθεί (κάτι που δεν συνιστάται) στη μεγάλη γείτονα, Πάτρα. Αν δοθεί το χρίσμα στο Μεσολόγγι, θα είναι σαν να ξαναδίδεται στην Αχαϊκή πρωτεύουσα.
Ρόδος
Το νησί του Ήλιου και του Κολοσσού έχει πολλά θετικά στοιχεία να επιδείξει. Ο μεγαλύτερος αστικός ιστός του Αιγαίου Πελάγους (πλην Κρήτης), η μεσαιωνική πολιτεία της, η ιστορία της, η παγκόσμια τουριστική της φήμη και οι καταπληκτικές υποδομές φιλοξενίας, η ύπαρξη διεθνούς αεροδρομίου, το μεγάλο πολιτιστικό επίπεδο συν τη διοργάνωση κάθε χρονιά μεγάλων πολιτιστικών εκδηλώσεων είναι στοιχεία που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την έκπληξη.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Ο ορισμός της ως της ανατολικότερης πόλης της Ευρώπης και η γειτνίαση με την Τουρκία.
Τα μειονεκτήματα: Το ότι βρίσκεται σε νησί είναι σαφώς μειονέκτημα, βέβαια μικρότερο από το αντίστοιχο της Σύρου. Από την άλλη, και οι Ροδίτες έχουν καθυστερήσει. Μόλις 4 μέρες πριν, ο Δήμος Ρόδου διοργάνωσε ειδική ενημερωτική Σύσκεψη με καλεσμένους όλους τους φορείς της πόλης και του νησιού και με θέμα: «Ενημέρωση και παρουσίαση του Θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και η υποψηφιότητα της Ρόδου για το 2021». Ένα τέλος σημαντικό μειονέκτημα είναι ότι η υποψηφιότητα της Ρόδου αποτελεί παράγωγο τοπικιστικής μικροπολιτικής καθώς συντηρείται από τον Χωρικό Αντιπεριφερειάρχη κ. Κόκκινο και τον Δήμαρχο Ρόδου κ. Χατζηδιάκο. Σίγουρα η εμφάνιση της Ρόδου μέσα στον κατάλογο των υποψήφιων ελληνικών πόλεων δεν δείχνει στους υπόλοιπους Ευρωπαίους συνεργατικότητα και αλληλοβοήθεια, καθώς γνωρίζουν ότι πρώτη η Σύρος εξεδήλωσε υποψηφιότητα. Το ίδιο ασφαλώς ισχύει και για τις πελοποννησιακές πόλεις που θα έπρεπε να μην είχε υπάρξει δεύτερη (αν δεν κάνουμε λάθος πρώτο το Ναύπλιο εξεδήλωσε ενδιαφέρον).
Ελευσίνα
Η τελευταία πόλη που μπήκε στην κούρσα της διεκδίκησης του χρίσματος θέτει ως πλεονεκτήματά της την ιστορική της διαδρομή ως μία από τις πέντε ιερές πόλεις της αρχαιότητας αλλά και ως κατεξοχήν βιομηχανικό κέντρο στη σύγχρονη εποχή. Οι Ελευσίνιοι θεωρούν ότι η φυσιογνωμία της πόλης τους διαμορφώνεται μέσα από μία διαρκή διαδικασία σύνθεσης των αντιθέτων και πως στην ίδια διαδικασία βρίσκεται σήμερα και η Ευρώπη στο σύνολό της, στην προσπάθειά της να υπάρξει ως ενιαία οντότητα και ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπό αυτή την προοπτική, η Ελευσίνα βρίσκεται στην καρδιά του ευρωπαϊκού προβληματισμού. Αν στα παραπάνω προστεθεί και η σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα που έχει αναπτύξει η πόλη τις τελευταίες δεκαετίες – λένε διάφοροι ντόπιοι εκπρόσωποι των γραμμάτων και τεχνών – η Ελευσίνα εμφανίζει μία σειρά ισχυρά επιχειρήματα για την ανάδειξή της σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Τα Ελευσίνια Μυστήρια μπορεί να είναι ένας καλός λόγος επιλογής μιας που ο Ευρωπαϊκός Πολιτισμός στηρίζεται στον Ελληνικό, κι ένα από τα ιερά στοιχεία αυτού είναι ο προαναφερόμενος αρχαιοελληνικός θεσμός.
Τα μειονεκτήματα: Η βιομηχανική επιβάρυνση της περιοχής είναι ένα πρώτο μειονέκτημα. Ένα δεύτερο είναι ότι η πόλη της Ελευσίνας χρόνια τώρα προσπαθεί να βρει την χαμένη ταυτότητά της. Σχετικά πρόσφατα άρχισε να ανακάμπτει το ενδιαφέρον για το αρχαιοελληνικό της παρελθόν και τα κάθε λογής μυστήρια που την περιβάλλουν. Πολιτιστικά δεν έχει να επιδείξει κάτι αξιόλογο ενώ δυστυχώς και αυτή ξεκινά αργά (η τελική δημόσια συγκέντρωση έγινε στις 16 Φεβρουαρίου). Τέλος, μόνο κακό θα κάνει η δημόσια τοποθέτηση του επίτιμου Προέδρου του Δικτύου των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης, κου Σπύρου Μερκούρη (αδελφού της Μελίνας Μερκούρη), ο οποίος την ίδια μέρα υποστήριξε με θερμά λόγια την υποψηφιότητα της Σαλαμίνας και ανάμεσα σε άλλα σημείωσε: «Είμαι ευτυχής που η πόλη της Ελευσίνας είναι υποψήφια για να γίνει Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021. Ο πολιτισμός αντλεί από το παρελθόν, σχηματίζει το παρόν και ατενίζει το μέλλον. Η Ελευσίνα τα έχει όλα. Άρα θα γίνει μια σπουδαία Πολιτιστική Πρωτεύουσα». Δεν επιτρέπεται άνθρωπος που ανήκει στο ευρύτερο ευρωπαϊκό περιβάλλον που ασχολείται με το θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας να προεξοφλεί τη νίκη κάποιας πόλης ή να υποστηρίζει κάποια.
Σαλαμίνα
Η πατρίδα του Νικηφόρου Βρεττάκου εδράζει την υποψηφιότητά της στη συμπλήρωση των 2.500 χρόνων από την ομώνυμη ναυμαχία μεταξύ Ελλήνων και Περσών, ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που έβαλε τέλος στην περσική επεκτατικότητα. Ουδείς γνωρίζει πώς θα ήταν η Ευρώπη αν η ναυμαχία αυτή είχε χαθεί. Για την Ιστορία, η επέτειος είναι στις 22 Σεπτεμβρίου του 2020 (η ναυμαχία έλαβε χώρα στις 22 Σεπτεμβρίου του 480 πΧ).
Πρόσθετα πλεονεκτήματα: Η γειτνίαση με το μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας, τον Πειραιά και με την πρωτεύουσα της Ελλάδας, την Αθήνα.
Τα μειονεκτήματα: Η ύπαρξη ενός μόνο βασικού λόγου ανάδειξης και μάλιστα παρελθοντικός. Η ύπαρξη του γειτονικού Πειραιά ως ανταγωνίστριας πόλης, η οποία μάλιστα καπελώνει την Ιστορία της για ίδιον όφελος και ως φαίνεται, αρκετά αποτελεσματικά. Ανυπαρξία στους υπόλοιπους τομείς.
Ας ευχηθούμε το όνειρο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας να είναι το έναυσμα για την ανάπτυξη των πόλεων σε όλους τους τομείς και την επίλυση οποιωνδήποτε προβλημάτων αντιμετωπίζει κάθε πόλη.
Δείτε επίσης:
