Για έκτη συνεχή χρονιά, στο Λογγά Μεσσηνίας, γιορτάζεται ο Κλήδονας και ο Αϊ-Γιάννης, ο Ριγανάς. Την Κυριακή 23 Ιουνίου αναβιώνονται τα παραδοσιακά έθιμα, σε μία γιορτή με ζωντανή μουσική και παραδοσιακό φαγητό.
Οι εκδηλώσεις θα ξεκινήσουν στις 20:00 με τη συλλογή του «αμίλητου νερού» και την αναπαράσταση του εθίμου, θα ακολουθήσει στις 21:00 το άναμμα της φωτιάς και στις 21:30 θα πραγματοποιηθεί η έναρξη του μουσικού προγράμματος.
Λίγα λόγια για το έθιμο αυτό:
Στις 24 Ιουνίου, στην ακμή του θέρους, ο ήλιος τρέπεται στον αστερισμό του Καρκίνου και η μέρα αρχίζει να μικραίνει. Οι θερινές αλλαγές του ήλιου, είναι μια σημαντική, αλλά μερικές φορές κι επικίνδυνη αλλαγή του χρόνου, κυρίως για τους γεωργούς. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο ορισμένες συνήθειες των αρχαίων, σχετικές με το θερινό ηλιοστάσιο ή ηλιοτρόπιο, διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα. Όσα αρχαία έθιμα ανάγονται στις θερινές τροπές του ηλίου συνδέθηκαν με το «Γενέθλιον» του Ιωάννη του Πρόδρομου (24 Ιουνίου).
Χαρακτηριστικό έθιμο της γιορτής είναι οι φωτιές τ’ Αϊ-Γιαννιού που άναβαν στα τρίστρατα , στις 23 Ιουνίου το βράδυ. Μία ή τρεις φωτιές ή κάψαλα ή φανούς άναβαν με καλαμιές ή παλιοκοφίνια, σε όλους τους μαχαλάδες, προσπαθώντας ο κάθε ένας να ανάψει τη μεγαλύτερη φωτιά, πάνω από τις οποίες πηδούσαν όλοι οι κάτοικοι του χωριού. Πάνω στις φωτιές έριχναν και τα στεφάνια της Πρωτομαγιάς ή το στεφάνι του Αϊ-Γιάννη της περασμένης χρονιάς. Το πήδημα πάνω από τις φλόγες ήταν για τους αρχαίους ένα έθιμο καθαρτήριο και «διαβατήριο». Με αυτόν τον τρόπο καθαρίζονταν, με τη δύναμη της φωτιάς κι έτσι, δυνατοί και καθαροί έμπαιναν στη νέα περίοδο που άρχιζε.
Μια ακόμη συνήθεια που επικρατεί την ίδια μέρα είναι να κόβουν οι νοικοκυρές ρίγανη. Η «Αγιαννιώτικη ρίγανη» πρέπει να συλλεχθεί πρωί-πρωί, πριν από την ανατολή του ηλίου. Η λεπτομέρεια αυτή ήταν ουσιώδης, γιατί πίστευαν ότι έτσι είχε η ρίγανη μαγική δύναμη. Τη χρησιμοποιούσαν για τη διατήρηση των τροφίμων. Για τους λόγους αυτούς ο Άγιος Ιωάννης ονομάζετε και Ριγανάς.
Τέλος, ο «Κλήδονας» είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, από τις πιο τελετουργικές όλων των παραδόσεων του τόπου μας, σύμφωνα με τον οποίο αποκαλύπτεται στις ανύπανδρες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου. Την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού, οι ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου αναθέτουν σε κάποια ή σε κάποιες από αυτές να φέρουν από το πηγάδι ή την πηγή το «αμίλητο νερό». Η ονομασία οφείλεται στο γεγονός ότι η κοπέλα και η συνοδεία της πρέπει να ολοκληρώσουν την αποστολή αυτή, τηρώντας απόλυτη σιωπή. Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο Κλήδονας, το νερό μπαίνει σε πήλινο δοχείο, στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα προσωπικό της αντικείμενο, το λεγόμενο ριζικάρι. Στη συνέχεια, το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, το οποίο δένεται γερά με ένα κορδόνι (“κλειδώνεται”), απαγγέλλοντας ένα στιχάκι για να τους βοηθήσει ο Αϊ-Γιάννης στην προφητεία και τοποθετείται σε ταράτσα ή άλλο ανοιχτό χώρο. Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων. Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους. Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρά τους το μελλοντικό τους σύζυγο.