Το τέλος μιας σχέσης παρομοιάζεται συχνά με έναν μικρό θάνατο που μας καλεί να πενθήσουμε. Μετά το αρχικό συναίσθημα του θυμού, της ανακούφισης ή του σοκ που ακολουθεί έναν χωρισμό, σειρά έχει η θλίψη, η απελπισία, ο πόνος ότι ένα κομμάτι μας χάθηκε που δεν πρόκειται να έχουμε ποτέ ξανά πια στη ζωή μας.

Ανάλογα την ιστορία μας, την πρότερη εμπειρία μας με σχέσεις, τα τραύματα που κουβαλάμε και τη γενικότερη εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, γίνεται πιο εύκολο ή πιο δύσκολο το να ξεπεράσουμε το τέλος της σχέσης μας.

Τί κάνει, όμως, πιο δύσκολο έναν χωρισμό;

Ψυχολόγοι έχουν προσπαθήσει να εξηγήσουν γιατί ένας χωρισμός μπορεί να προκαλέσει τόσο μεγάλο πόνο στους άμεσα ενδιαφερόμενους και έχουν καταλήξει στα παρακάτω συμπεράσματα:

  • Ο έρωτας δημιουργεί εξάρτηση καθώς είναι εθιστικός

Έρευνες υποστηρίζουν (όπως για παράδειγμα της ανθρωπολόγου και ερευνήτριας της ανθρώπινης συμπεριφοράς Dr. Helen Fisher) ότι οι χημικές ουσίες που εκκρίνονται στον εγκέφαλο όταν κάποιος είναι ερωτευμένος έχουν παρόμοια δράση στον εγκέφαλο με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Έτσι λοιπόν όταν κάποιος χωρίζει από το αντικείμενο του πόθου του περνά και τότε κάτα κάποιον τρόπο ένα στάδιο αποτοξίνωσης. Κατα τη διάρκεια του οι καλές στιγμές που ζήσαμε γιγαντώνονται και φαντάζουν ακόμα πιο μαγικές και η απελπισία μας γίνεται μεγαλύτερη πως με το τέλος της σχέσης χάθηκε και η όποια πιθανότητα είχαμε να ευτυχήσουμε.

  • Είναι βαρύ το χτύπημα για το “Εγώ” μας

Ξέρουμε ότι αυτή η σχέση δεν ήταν και ότι καλύτερο αντικειμενικά για την προσωπική μας εξέλιξη. Οι διαρκείς προστριβές δε μας άφηναν και πολύ ενέργεια για να ασχοληθούμε και με τίποτα άλλο πέρα από αυτήν. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε παρά να αναρωτηθούμε “τί έκανα λάθος;” “τί θα μπορούσα να έχω κάνει διαφορετικά για να μη φτάσουν τα πράγματα σε αυτό το σημείο;”

  • Ένας χωρισμός φέρνει στην επιφάνεια παλιές πληγές μας που δεν έχουν κλείσει και το αίσθημα απόρριψης

Σε ανθρώπους που έχουν δυσκολία να εμπιστευτούν και με ιστορικό ψυχικού τραύματος από παραμέληση, κακοποίηση, ένας χωρισμός μπορεί να πυροδοτήσει ένα βαθύ αίσθημα εγκατάλειψης και απόρριψης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εκδήλωση συμπτωμάτων Μετατραυματικού Συνδρόμου Στρες όπως σοβαρά προβλήματα ύπνου, περίσσιο άγχος κτλ. Σε ανθρώπους με χαμηλή αυτοεκτίμηση, μπορεί να φέρει στην επιφάνεια συναισθήματα ενοχών ότι η σχέση τελείωσε από δικιά τους αναξιότητα να είναι σωστοί σύντροφοι, να κρατήσουν κάποιον δίπλα τους και να αγαπηθούν για αυτό που είναι.

  • Πονάει το ότι δεν θα μάθουμε το τέλος της ιστορίας αυτής

Είναι τα όνειρα που κάναμε μαζί. Όλα αυτά που πιστεύαμε πως θα υλοποιήσουμε μέσα από τη δύναμη της αγάπης μας και τελικά δε θα συμβούν ποτέ. Μα πιο πολύ πονάει το ότι δε θα δούμε το τέλος της ταινίας αυτής –και όλη η ματαίωση που συνοδεύει αυτήν την παραδοχή.

….και μερικοί από τους τρόπους αντιμετώπισης:

  • Ένα καλό υποστηρικτικό πλαίσιο. Είναι η στιγμή να ξαναβρούμε τους φίλους μας, τους ανθρώπους που αγαπάμε και μας αγαπούν. Να μιλήσουμε μαζί τους, να χαρούμε την παρέα τους, να δεχτούμε στήριξη συναισθηματική, ψυχολογική.

  • Να ξεκίνησουμε ένα καινούριο χόμπι. Το να εντάξουμε κάτι καινούριο στην καθημερινότητα μας λειτουργεί πολύ θεραπευτικά αφού σε ένα επίπεδο συμβολίζει τη νέα αρχή που μπορούμε να κάνουμε μετά το τέλος μιας σχέσης.

  • Να αφήσουμε τον χώρο στον εαυτό μας να πενθήσει την απώλεια της σχέσης. Ακόμα και αν αυτή η σχέση δεν ήταν ό,τι καλύτερο για μας (και σίγουρα δεν ήταν για να έφτασε στο τέλος της) δεν παύουμε να πονάμε για όλες τις καλές στιγμές που υπήρξαν και ποτέ ξανά δεν θα υπάρξουν –τουλάχιστον με τον ίδιο άνθρωπο. Είναι εντάξει αυτό. Απλά χρειάζεται χρόνος.

  • Ας μην ξεχνάμε τους λόγους που οδήγησαν στο χωρισμό. Οι πρώτες ημέρες θα είναι οι πιο δύσκολες. Είναι μια νέα κατάσταση. Είναι η περίοδος της «αποτοξίνωσης». Μα όσο και αν μας λείπει ο πρώην σύντροφος μας είναι καλό να θυμόμαστε τους λόγους που μας οδήγησαν στην τωρινή κατάσταση. Αντί να τρέχει ο νους μας λοιπόν στα όμορφα που ζήσαμε ας μείνουμε και λίγο παραπάνω στις άσχημες στιγμές που υπήρξαν. Μπορούμε να κάνουμε και μια λίστα από αυτές. Αυτή θα αποτελέσει και το διαβατήριο μας προς την ελευθερία μια που δε θα μας αφήσει να ξεχάσουμε όλα αυτά που δε «δούλευαν» στη σχέση αυτή και που μας έφεραν στην τωρινή κατάσταση.

  • Περνάμε μια μέρα τη φορά μακριά από τον/την πρώην. Δεν χρειάζεται να σκεφτούμε από την πρώτη μέρα πώς θα είναι η υπόλοιπη ζωή μας μακριά από το πρώην μας έτερον ήμισυ. Ζούμε μέρα με την ημέρα επικεντρωμένοι στον εαυτό μας και σε αυτά που κατα τη διάρκεια της θα μας δώσουν έστω και λίγη χαρά. Πριν το καταλάβουμε με το πέρασμα των εβδομάδων το να είμαστε μακριά του/της θα μας γίνεται ολοένα και πιο εύκολο.

  • Πάμε να συζητήσουμε για αυτό με έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Όταν βλέπουμε ότι τίποτα από τα παραπάνω δε λειτουργεί και ο πόνος παραμένει αβάσταχτος, τότε ίσως ήρθε η στιγμή να πάμε να μιλήσουμε για αυτό που μας απασχολεί σε κάποιον ειδικό. Όπως προαναφέρθηκε ένας χωρισμός μπορεί να πυροδοτήσει δικά μας ψυχολογικού επιπέδου θέματα που έχουν να κάνουν με την ικανότητα μας να εμπιστευτούμε, και με παλιότερα τραύματα που έχουν προέλθει από σχέσεις, από το οικογενειακό μας περιβάλλον και τον τρόπο που μεγαλώσαμε μέσα σε αυτό. Είναι ευκαιρία λοιπόν να δούμε ποια είναι ακριβώς τα μοτίβα μας και η «αχίλλειος πτέρνα» μας μέσα σε μία σχέση ώστε την επόμενη φορά να σταθούμε μέσα σε αυτήν διαφορετικά!

Η ευλογία ενός χωρισμού είναι ότι μας δίνει την ευκαιρία να ξεκινήσουμε από την αρχή να αξιολογούμε αυτό που ψάχνουμε σε μια σχέση και το πώς στεκόμαστε εμείς μέσα σε μία. Να εξετάσουμε τα δικά μας λάθη και τί θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά την επόμενη φορά. Ποιός ξέρει; Ίσως η επόμενη, να είναι μια σχέση πιο κοντά σε αυτό που ονειρευτήκαμε για εμάς!

Ελλαδικό
Χαριέττα Λιακάκη
Η Χαριέττα Λιακάκη είναι ψυχολόγος με σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία και μάστερ επιστημών (MSc) στη Συμβουλευτική Ψυχολογία. Έχει κάνει επιπλέον μετεκπαίδευση στην προσέγγιση ψυχοθεραπείας Γκεσταλτ και είναι ειδικευμένη στις θεραπείες ψυχικού τραύματος EMDR, Brainspotting και CRM. Στην Καλαμάτα διατηρεί ιδιωτικό γραφείο. Άρθρα της στο Kalamata IN δημοσιεύονται κάθε δεύτερη Δευτέρα.